T24 Dış Haberler
İsrail-Hamas savaşı 4 ayı geride bırakırken Katar, Mısır ve ABD’nin arabuluculuğunda uzun süreli ateşkes ve yeni rehine-mahkûm takası anlaşması için görüşmeler sürüyor.
The Times of Israel’e konuşan İsrailli bir yetkili, İsrail’in Hamas’a olası bir rehine serbest bırakma anlaşması için öne sürdüğü “hayal ürünü” şartları geri çekmesi için baskı yaptığını ve yeni şartlar sunmayacağını söyledi.
Hamas, geçen hafta Katarlı ve Mısırlı arabulucular tarafından gönderilen ve ABD ile İsrail tarafından desteklenen bir taslağa karşılık olarak, rehinelerin üç aşamada serbest bırakılacağı ve savaşı sona erdirecek dört buçuk aylık bir ateşkes planı önermişti. Hamas’ın önerisine göre İsrail askerleri Gazze’den çekilirken Hamas, Gazze Şeridi’ni yönetmeye devam edecek ve İsrail hapishanelerinde bulunan ve üçte biri müebbet hapis cezasına çarptırılmış olan bin 500 mahkûm serbest bırakılacaktı.
İsrail’in hedefi Hamas’a baskı yapmak
Yetkili, “Şu andaki ana hedef, Amerikalıların ve diğer ülkelerin Katar’a ve oradan da Hamas’a askeri baskının yanı sıra baskı yaparak onları hayal ürünü taleplerinden vazgeçirmek” dedi.
İsrailli yetkili, “İsrail bir anlaşmaya varmak için elinden gelen her şeyi yapmaya devam edecek, ancak savaşın tüm hedeflerine ulaşılana kadar savaşı durdurmayacağımız ilkesi yürürlükte kalacak” dedi.
Tel Aviv, Kahire’deki görüşmeye temsilci göndermeyi reddetti
ABD, arabulucular Mısır ve Katar’la birlikte ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayacak bir anlaşma için bastırmaya devam ederken bir Hamas heyeti de müzakereler için Perşembe günü Kahire’ye gitti. İsrail’de yayın yapan Kanal 12 haberine göre; Mısır İsrail’e de temsilci göndermesi için baskı yaptı ancak Tel Aviv bunu reddetti.
Hamas’ın şartlarına kim, ne diyor?
Hamas’ın şartlarını “hayal ürünü” olarak nitelendiren Başbakan Binyamin Netanyahu, Çarşamba günü bu şartları reddederek Hamas’ın teklifine teslim olmanın felakete davetiye çıkarmak anlamına geleceğini savundu ve Gazze Şeridi’nde esir tutulan İsraillilerin serbest bırakılmasını sadece askeri baskının sağlayabileceğini açıkladı.
ABD Başkanı Joe Biden da Hamas’ın cevabının “biraz abartılı” olduğunu söyledi.
Ancak Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hamas’ın önerisinin bazı bölümleri başlangıç niteliğinde olmasa da daha fazla müzakere için alan yarattığını söyledi.
İsrail hükümeti daha fazla rehinenin serbest bırakılmasını sağlamak için rehine ailelerinin baskısı altındayken bir yandan da ABD çatışmalara ara verilmesi için giderek daha fazla baskı yapıyor. Netanyahu, dün gece Tel Aviv’deki askeri karargâhta savaş kabinesinden diğer bakanlar Benny Gantz ve Savunma Bakanı Yoav Gallant ile bir araya geldi ve ardından müzakereleri görüşmek üzere ulusal güvenlik kabinesinin tamamını topladı.
Refah’a operasyon ihtimali korkuları artırıyor
Bu arada İsrailli yetkili, Blinken’in bir gün önce Netanyahu ve savaş kabinesi ile yaptığı görüşmelerde İsrail’in Gazze’nin güneyindeki Refah kentine doğru savaşı genişletmesinden duyduğu endişeyi dile getirdiğini söyledi.
Çarşamba akşamı geç saatlerde düzenlenen bir basın toplantısında konuşan Blinken şunları söyledi:
“İsrail, sivillerin korunmasını ve bu çatışma sırasında ihtiyaç duydukları yardımı almalarını sağlamak için mümkün olan her şeyi yapma sorumluluğuna ve yükümlülüğüne sahiptir. İsrail’in giriştiği her türlü askeri harekat ve operasyonda sivillerin her şeyden önce göz önünde bulundurulması gerekir… Bu durum özellikle Refah için geçerlidir.”
The Times of Israel’e konuşan farklı bir İsrailli yetkili, Refah’taki operasyonun Han Yunus’taki gibi bir tümenle geniş çaplı bir saldırı olmayacağını, bunun yerine nokta atışı baskınlar şeklinde düzenleneceğini söyledi.
“Refah’ta ne yapmamız gerekiyorsa yapacağız”
Refah, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’nden Mısır’a kaçmak isteyen Filistinlilerle dolu. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Perşembe günü yaptığı açıklamada Kahire’nin, İsrail Savunma Kuvvetleri operasyonlarını genişlettiğinde Gazzelilerin sınırdan kaçmak için kitlesel bir akın başlatma ihtimalinden endişe duyduğunu söyledi.
Gazze’deki 2,3 milyon insanın yarısından fazlası, giderek büyüyen bir insani krizin ortasında Refah bölgesinde barınıyor. Refah’a yönelik kara operasyonu ihtimali korkuları artırdı.
İsrailli yetkili “Refah’ta ne yapmamız gerekiyorsa yapacağız ve bunu Mısır’la gerekli koordinasyonu sağlayarak yapacağız” dedi.
Savunma Bakanı Gallant, geçen hafta yaptığı açıklamada İsrail birliklerinin son haftalarda çatışmaların yoğunlaştığı güneydeki Han Yunus kentini ele geçirdikten sonra Refah’a geçeceklerini söylemiş ancak net bir tarih vermekten kaçınmıştı.